“Oğlum, nasılsın?” diye sordum, ama ağzından bir şey alamadım. Çocuklarının aç olduğunu, evde unun kalmadığını bir türlü söyleyemedi. Onurlu bir adamdı, yalnızca “Şükür, şimdilik idare ediyoruz,” dedi ve sustu.

Sessizlik uzamasın diye hafifçe konuştum:
“Boşuna gizleme, zorlandığını duydum. Elimizden ne gelirse yaparız.”

Yüzüme baktı, gözleri çok şey anlatıyordu ama dili suskundu.

“Bu gece evin kapısını aralık bırakacağım,” dedim. “Kiler de açık olacak. Sessizce gir, bir çuval un al, sonra imkanın olunca ödersin. Kimseye bir şey deme.”

Bakışlarıyla, hem şaşırdı hem de minnet duydu. Gözleri, “Böyle bir şeyi beklemezdim” der gibiydi.

Eşimin bu un olayına karşı çıktığını ona söyleyemedim. Onun yerine, “Senin bizden un aldığını kimsenin görmesini istemem,” dedim. Bahane uydurdum ama gururunu zedelememek için.

Başını salladı: “Peki, ama yazın fazlasıyla geri vereceğim,” dedi.

Çaylarımızı içtik, vedalaştık. O gece eşim uykuya daldıktan sonra kapıyı aralayacak, gaz lambasını söndürüp yatağa dönecektim.

Eşim yattı. Biraz bekleyip sessizce kalktım. Sokak kapısının iki kanadını açtım. Sonra tekrar yatağa uzandım ama kulağım hep kapıdaydı.

Kısa süre sonra hafif bir gıcırtı duydum. “Tamam,” dedim içimden, “geldi.”

Fakat zaman geçiyor, geçiyor, adam bir türlü çıkmıyor. Meraktan içim içimi yiyor. Ne oldu orada, neden bu kadar uzun sürdü?

Sonunda dayanamayıp kalktım, kilere girdim. Bir de ne göreyim: Adam çuvalı sırtlamaya çalışıyor ama gücü yetmiyor.

Beni görünce gözleri parladı. “Komşu, bir türlü kaldıramadım!” dedi. Alnı ter içinde, sırılsıklam olmuş. Yardım ettim, birlikte yavaşça çıktık.

Tam evin kapısından uğurlayacaktım ki, merdivenin başında eşim birden belirdi:
“Dur!” dedi, sert bir sesle.

O an dünya başıma yıkıldı sandım. Eşimden korktuğumdan değil; ya adam eşime rağmen un verdiğimi anlarsa? Onuru incinir diye ödüm koptu.

Adam durdu. Ortalık buz gibi oldu. İçimden ne kadar dua varsa saymaya başladım.

Eşim ağır adımlarla yanımıza geldi. Adamın yüzüne baktı, sonra da gülümsedi:
“Yetmezse çekinme, yine gel İsmail Efendi,” dedi.

Adam minnetle başını eğdi, teşekkür ederek uzaklaştı. Ben hâlâ öylece donmuş, eşime bakıyordum.

Eşim kapıyı kapattı, bana döndü ve yumuşak bir sesle şöyle dedi:
“Bunu sana yaptırdığım için özür dilerim. Bundan sonra bil ki, senin yüreğinden geçen şey, benim de yüreğimden geçer.”

O gece, otuz yıllık evliliğimizde eşimi ilk kez kalpten sevdim. Ve o günden sonra hiçbir sözünü iki etmedim.

Bugün bayram. Eşim vefat edeli iki yıl oldu. O gün un götürdüğümüz komşu, her bayram sabahı olduğu gibi bugün de geldi. Beraberce mezarını ziyaret ettik…